
Eğitim sadece bizim değil, dünyanın birçok ülkesinde de en önemli sorunlardan birisi. İster uzun vadede olsun, ister kısa vadede eğitimin önündeki engelleri aşmadan 'iyi' bir seviyeye gelmek çok zor. Hele bizim ve bizden daha kötü durumdakilerin kendilerini kurtarmak için eğitim en önemli kurtarıcılardan biri.
Televizyon'dan Internet'e Uzaktan Eğitim Çabaları
Bilgisayarların 1990'larda yaygınlaşması ve ucuzlaması sürecinde eğitimde lokomotif görevi üstlenecek çözümlerden birisi Bilgisayar Destekli Eğitim olarak ön plana çıktı. Aktif bilgisayar dergiciliği yaptığım bu yıllarda önem verdiğim bu konuyu yakından izlemeye çalıştım. Bu konuda çok yazıldı, çok çizildi. Bazı gazeteci/dergici arkadaşlar bu konuda somut adımlar atılması için çok çaba sarf ettiler. Fakat sonuç, hem Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) cephesinde, hem de diğer cephelerde elle tutulur bir noktaya gelemedi maalesef.
1995'lerden itibaren ülkemizde Internet'in de yaygınlaşması ve dünyadaki trendlerin de etkisiyle CD tabanlı eğitimden 'on-line' ya da 'Internet' tabanlı eğitime kaydı umutlar. Internet'e yatırımın moda olduğu 1990'lerın sonu, 2000'li yılların başlarında Internet üzerinden birçok konuda eğitim veren çok sayıda alternatif kendine müşteri bulmaya çalıştı. Üniversiteler bile 'uzaktan' eğitim vermeye başladılar.
Bilişim teknolojisinin gelişmesi ile multimedya özellikler çok daha iyi seviyelere geldi. Hatta karşılıklı gerçek zamanlı video konferans bile kullanılmaya başlandı. Internet (web) tabanlı uzaktan eğitimde önemli başarılar da elde edildi. Devlet kurumlarında bile önemli projeler hayata geçirildi, önemli parasal ve zamansal kazanımlar elde edildi. Ama günümüze baktığımızda bu konuda eğitimde önemli bir devrim, ya da yaygınlık henüz göremiyoruz.
Çok yıllar önce bazı ülkelerde, sonra da bizde uygulanmaya başlayan televizyon üzerinden uzaktan eğitim de ne yazık ki umut edilen 'devrim'i yapamadı. (İngiliz BBC Prime televizyon kanalı halâ gece yarısından sabaha kadar "BBC Learning" adıyla belgesel tadında eğitimlere devam ediyor.)
MEB ile Vakıfbank'ın Öğretmenlere 'Ucuz' Laptop 'Kampanyası'
Eğitimi kurtaracak devrim umutları günümüzde 'laptop'lara kaldı gibi görünüyor. 2004'lerin sonunda Milli Eğitim Bakanlığı'nın finansal çözüm ortağı Vakıfbank ile başlattıkları ve 2005 içinde gerçekleştirilen proje ile öğretmenleri 'ucuza' laptop bilgisayar sahibi yapmak amaçlandı. Dışarıdan bakıldığında bu hedefe de ulaşıldı gibi. Kampanya süresi birkaç kez uzatılarak (yanılmıyorsam) 100.000'e yakın laptop bilgisayar satıldı. İlginçtir bunların büyük çoğunluğu da pahalı (900 USD) model olan Toshiba'nınkisi olması. Ucuz modeller (700 USD) nedense çok fazla tercih edilmemişlerdi ?!.
Öğretmenlere yönelik bu kampanyadan bahsetmişken bazı eleştirilerde bulunmadan geçemeyeceğim. Kampanya her ne kadar 'iyi niyetle' yapıldıysa da birçok eleştirilecek yönleri oldu. En başta koordinasyon çok zayıf, birçok şey havada kaldı. Kampanya ile ilgili doğru dürüst bilgi ve detayları ne MEB'in ne de Vakıfbank'ın web sitesinde bulmak mümkün olmadı. Kampanya başladı, fakat bilgisayarların bir broşürü bile öğretmenlere dağıtılmadı. Toshiba'nın ne yerel ne de uluslar arası web sitesinde böyle bir modeli bulmak, fotoğrafını görmek mümkün olmadı. Kısaca kampanya kör topla başladı. Maliye de KDV konusunda bir destekte bulunmadı (%18 KDV!). Microsoft'un sağladığı indirim olmasa (gerçi bu henüz ödemelere yansımadı) pek de hesaplı bir kampanya olmadı.
Kampanyanın 'uzak ara' yıldızı olan Toshiba'nın laptop'unu (her ne kadar L10-102 diye geçen L10-205 modelini) aynı taksitlerle almak mümkün. Bu bilgisayarı 12 ay vadeli alan öğretmen ayda 138 YTL taksit öderken, herhangi bir kişi de aynı vadede aynı taksit ödemelerinle alabiliyor. Ayrıca bellek 256 yerine 512 MB ( 2 x 256).
Uzun lafın kısası, öğretmenlere 'ucuz' diye sunulan bu kampanya birçok öğretmenin bir laptop sahibi olmasına vesile olduysa da, burada asıl kazanan tarafın öğretmenler olmadığı çok açık. Umarım bundan sonraki gelişmeler bari öğretmenlerin gerçekten de lehinde olur...

MIT'in "100" Dolarlık Laptop'u
Dünyanın önde gelen teknoloji geliştiricilerinden biri olan MIT'in Media Laboratuar'ı tarafından sunulan '$ 100 Laptop' projesi dünya çapında büyük yankı yaptı. MIT'in Birleşmiş Milletler'e geri kalmış ülkelerdeki çocukların eğitim konusundaki geri kalmışlığına çözüm olarak lanse ettiği bu proje fiyatı ve sunduklarıyla çok iddialı ve idealist.
Performans ve özellikleri biraz kısıtlı olsa da eğitim konusunda büyük bir devrim vaad eden proje, büyük bir ilgi ve umut uyandırdı. Temelde geri kalmış ülkeler hedeflense de vaad ettikleriyle Türkiye gibi daha iyi durumda olan ülkelerin bile bu projeye dahil olmak istemelerini sağlamış.

Dünyanın önde gelen teknoloji geliştiricilerinden biri olan MIT'in Media Laboratuar'ı tarafından sunulan '$ 100 Laptop' projesi dünya çapında büyük yankı yaptı. MIT'in Birleşmiş Milletler'e geri kalmış ülkelerdeki çocukların eğitim konusundaki geri kalmışlığına çözüm olarak lanse ettiği bu proje fiyatı ve sunduklarıyla çok iddialı ve idealist.
Performans ve özellikleri biraz kısıtlı olsa da eğitim konusunda büyük bir devrim vaad eden proje, büyük bir ilgi ve umut uyandırdı. Temelde geri kalmış ülkeler hedeflense de vaad ettikleriyle Türkiye gibi daha iyi durumda olan ülkelerin bile bu projeye dahil olmak istemelerini sağlamış.

Henüz prototip aşamasındaki '100 Dolarlık Laptop', Tayvanl'ı Quanta bilgisayar üreticisiyle üretime hazırlanıp, bu yıl içerisinde çok sayıda üretilmeye başlanacak. Üretim maliyeti her ne kadar 100 USD olarak hedeflense de biraz daha pahalıya mal olması beklenen bu ürün, çeşitli finansal modellerle finanse edilecek.
Bir öğrencinin birçok ihtiyacını karşılayacak şekilde tasarlanan laptop, aynı zamanda bir tablet bilgisayara benzer bir kullanım rahatlığı sağlıyor. Üzerindeki kablosuz iletişim özellikleri ve enerji ihtiyacına çok pratik çevirme kollu jeneratörü ile hayli ilginç ve sempatik. Yeşil rengi de önemli bir özelliği.

Eğitimde Donanım Kadar İçerik de Önemli!
Son yıllarda okullarımızdaki bilgisayar ve internet erişim olanakları çok ilerledi. MEB, bu yıl sonuna kadar bilgisayarsız ve internetsiz okul bırakmamayı hedefliyor. Evinde bilgisayar ve internet erişimi olan öğrenci sayısı da hızlı bir şekilde artıyor. Öyle görünüyor ki yakın zamanda donanımsal engeller büyük ölçüde aşılmış olacak. Fakat sonraki adım çok önemli. O adım da içerik!
Eğitimin ihtiyacı olan içerik konusunda büyük bir boşluk var. MEB, Intel ile Skool projesi ve kendi içindeki bazı çalışmalarla bu konuda bir şeyler yapmaya çalışıyor. Fakat şu anki durumda elde tutulur somut bir içerik görmek mümkün değil.
Internet'te gerçekten çok şahane kaynaklar, içerikler mevcut. Fakat bunların eğitime ve ülkemize göre elden geçirilmesi gerekiyor. Yoksa onlardan verim beklemek pek mümkün gözükmüyor. Aynı şekilde Afrikalı bir öğrenciye bedavaya güzel bir laptop vermek de tek başına bir çözüm olamaz. Uygun içeriğin de bununla birlikte sunulabilmesi çok can alıcı bir unsur.
Bir öğrencinin birçok ihtiyacını karşılayacak şekilde tasarlanan laptop, aynı zamanda bir tablet bilgisayara benzer bir kullanım rahatlığı sağlıyor. Üzerindeki kablosuz iletişim özellikleri ve enerji ihtiyacına çok pratik çevirme kollu jeneratörü ile hayli ilginç ve sempatik. Yeşil rengi de önemli bir özelliği.

Eğitimde Donanım Kadar İçerik de Önemli!
Son yıllarda okullarımızdaki bilgisayar ve internet erişim olanakları çok ilerledi. MEB, bu yıl sonuna kadar bilgisayarsız ve internetsiz okul bırakmamayı hedefliyor. Evinde bilgisayar ve internet erişimi olan öğrenci sayısı da hızlı bir şekilde artıyor. Öyle görünüyor ki yakın zamanda donanımsal engeller büyük ölçüde aşılmış olacak. Fakat sonraki adım çok önemli. O adım da içerik!
Eğitimin ihtiyacı olan içerik konusunda büyük bir boşluk var. MEB, Intel ile Skool projesi ve kendi içindeki bazı çalışmalarla bu konuda bir şeyler yapmaya çalışıyor. Fakat şu anki durumda elde tutulur somut bir içerik görmek mümkün değil.
Internet'te gerçekten çok şahane kaynaklar, içerikler mevcut. Fakat bunların eğitime ve ülkemize göre elden geçirilmesi gerekiyor. Yoksa onlardan verim beklemek pek mümkün gözükmüyor. Aynı şekilde Afrikalı bir öğrenciye bedavaya güzel bir laptop vermek de tek başına bir çözüm olamaz. Uygun içeriğin de bununla birlikte sunulabilmesi çok can alıcı bir unsur.

* Güncelleme Notu (03.07.3009):
One Laptop per Child (OLPC) projesi birçok badireyi atlatıp, bir kaç kez vazgeçilme noktasına geldikten sonra nihayet hayata geçti ve meyvelerini vermeye başladı. "100" USD, "199" USD oldu ama önemli olan meyvelerini vermeye başlamış olması.

Hiç yorum yok:
Yorum Gönder