RoboCup'ın Yeni Futbol Yıldızı Nao Robotu

2008'Eylül

Her yıl olduğu gibi bu yıl da dünyanın önde gelen “robotçu” akademisyenler ve robotları RoboCup’ta kozlarını paylaştılar. 2008 olimpiyatlarının da ev sahibi olan Çin’in Suzhou şehrinde düzenlenen etkinliklere 35 ülkeden 373 takım katıldı.

Ülkemizi her yıl olduğu gibi Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü’nün Cerberus Robotik takımı temsil etti. Ülkemizin yapay zekâ konusunda en değerli akademisyenlerinin başında gelen, aynı zamanda bölümün de başkanı olan Prof. Dr. Levent Akın liderliğindeki Cerberus takımı, AIBO robot köpekleri ve minik insansı Nao robotlarıyla standart platform futbol karşılaşmalarında “top koşturdu”.

RoboCup etkinliği sempozyum ve yarışmalardan oluşuyor. Sempozyumda robotik konusundaki çalışmalar paylaşılıyor, bildiriler sunuluyor. En iyi öğrenci sunumuna da ayrıca ödül veriliyor. Ödülü bu yıl üç Alman öğrenci kazandı. Yarışmalarda üniversite ve lise (19 yaşından küçükler) öğrencilerinin oluşturdukları takımlar ayrı ayrı yarışıyor. Katılan takımların yaklaşık olarak yarısı üniversite, diğer yarısı da lise-ortaokul öğrencileriydi. Üniversite takımları futbol, kurtarma ve ev uygulamaları alanlarında birçok dalda yarışıyor. Futbolda (soccer); küçük boy, orta boy, standart platform, insansı ve simülasyon ana dallarında birçok lig bulunuyor. Robotlar hem yeşil sahada, hem de sanal ortamda futbol maçları yapıyor. Kimi dallarda tekerlekli robotlar, kimi dallarda 4 ayaklı robot köpekler ve iki ayaklı insansı robotlar kendi rakipleriyle karşılaşıyor.

Küçük ve orta boy tekerlekli robotlar yeşil sahalarda gayet başarılı ve canlı bir performans sergilerken, 4 ayaklılarda ve iki ayaklılarda halâ emekleme dönemindeyiz. İnsansı robot futbolcuların maçlarını seyretmek bu yüzden büyük bir sabır gerektiriyor. İnsansı futbolcu robotların, insan futbolcularla futbol oynaması şimdilik bir “hayal”. Neyse ki RoboCup’ın hedefi olan 2050 yılına daha çok var. Ancak o yıllara yaklaşıldığında robotlar insanlarla futbol sahasında maç yapabilecek seviyeye gelebilecekler gibi görünüyor.

Fransız Aldebaran Robotics firmasının geliştirdiği insansı minik robot Nao, Sony’nin robot köpeği AIBO’nın yerini aldı. 4 ayaklı kategorisi bu yıl son kez düzenlendi. Standart platform adını alan bu dalda takımlar, aynı özelliklere sahip Nao robotlarıyla kendi hünerlerini sergiliyorlar. Nao ilk RoboCup’ı biraz şaşkın geçirse de, gelecek yıl çok daha iyi bir performans gösterecektir kesin…

RoboCup’a sonradan eklenen futbol dışındaki “kurtarma” dalında amaç, deprem ve savaş gibi (doğal ve doğal olmayan) afetlerde göçük altındaki insanları arama ve kurtarma işlemlerinde robotları kullanmak. Bu alanda giderek daha başarılı robot çalışmalarını görmek insanı sevindiriyor. Yeni eklenen bir dal da RoboCup@Home. Evlerde çeşitli işleri yapan robotların gelişimine katkıda bulunmak amacıyla başlatılan bu dalda, gelecek yıllarda evlerimizde kullanacağımız robotların ilk örneklerini göreceğiz.

19 yaşından küçük öğrencilerden oluşan takımlar RoboCup Junior altında yarışıyor. İki ayrı yaş grubunda futbol, kurtarma ve büyüklerde olmayan dans dalları yer alıyor.

İran ve Yunanistan Atakta
RoboCup’ta dereceye girenlere baktığımızda oldukça ilginç bir tablo karşımıza geliyor. Bir kere RoboCup’ın yıldızı dünya lideri ABD değil. Bu yılki yarışmalarda sadece 9 dereceye girebilmiş. Futbol deyince ilk akla gelen ülkelerden sadece İngiltere 3, İtalya 2 dereceye girebilmiş.

Çin hem ev sahibi hem de en en çok dereceye giren olarak RoboCup 2008’in gerçek yıldızı. Toplam 31 dereceye girmiş. Çin’i Almanya 30, Japonya 23 derece ile takip ediyor. Komşumuz İran, bu yıl 9 dereceye girdi. Bu başarı havadan gelmedi. Yıllardır canla-başla çalışıyorlar. Ayrıca üç yıldır düzenledikleri yerel RoboCup yarışması ile bu alana verdikleri önemi net bir şekilde gösteriyorlar.

Genellikle kendimizi karşılaştırdığımız komşumuz Yunanistan’ın da iki derecesi var. Nao robotlarının kullanıldığı standart platform 2 ayaklılarda üçüncü oldular. Microsoft Robotics Studio kullanılarak yapılan Nao simülasyon dalında ise birinci oldular.

2011 Yılında Ev Sahibi Türkiye Olacak!
Boğaziçi Üniversitesi Robotik Takımının yıllardır sürdürdüğü değerli çabaların sonucunda Türkiye, 2011 yılında yapılacak RoboCup’ı düzenlemeye hak kazandı. İstanbul’da yapılacak bu etkinliğe 400 civarında takımın ve 2.500 civarında katılımcının katılması bekleniyor.

Ne yazık ki tek takımla sürekli bir başarı gösteremediğiz RoboCup’ta daha fazla geç kalmadan diğer üniversitelerimizin de elemeleri geçerek katılmaya hak kazanması, kısa sürede tecrübe kazanıp, başarılar elde etmesi gerekiyor. Bu da yetmiyor; üniversitelerimiz dışında liselerimizin de RoboCup Junior’a soyunması şart. Yoksa 2011 yılında ev sahibi olarak çok da başarılı olamayız!

www.robocup-cn.org

http://robot.cmpe.boun.edu.tr/

http://robot.cmpe.boun.edu.tr/~cmericli/blog/